چند سالی که از آغاز جنگ تحمیلی گذشت دشمن خود را در مقابل جمهوری اسلامی که با دست خالی در مقابل ابرقدرتهای دنیا میجنگید، بیش از پیش منفعل و شکست خورده حس میکرد. ایرانی که قرار بود با وجود فشار و تحریم مقابل عراق کمرش خم شود، حالا درست رزمندگانش از منطقهای سخت و در زمانی که عراقیها فکر نمیکردند دست به عملیات خیبر زد و این نقطه عطفی برای جمهوری اسلامی محسوب میشد.
از این رو در اول آبان سال ۶۳ دشمنان طرحی را تصویب کردند که در آن ممنوعیت فروش تسلیحات به ایران با محدودیتهای مضاعفی روبهرو میشد. ایرانی که توان نظامیاش حرفی برای گفتن نداشت و همان بضاعت اندک را هم با هزار ترفند و از راههای غیررسمی تأمین میکرد.
توان نظامی ایران پیش از انقلاب چطور بود؟
کشورمان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و در دوران پهلوی نیز کاملا وابسته به کشورهای خارجی، خصوصا غربیها به ویژه آمریکا بود. امور اصلی نظامی ایران بر عهده چند هزار مستشار آمریکایی بود که در این کشور حضور داشتند، زیرا ما در این عرصه تولیدکننده نبودیم و بیشتر دوات نظامی از کشورهای دیگر خریداری میشد. از طرفی چون متحد آمریکا هم بودیم بیشتر در بلوک غرب تعریف میشدیم.
بعد از پیروزی انقلاب، چون ارتباط جمهوری اسلامی با آمریکا قطع شد، کشور از این جهت با مشکل بزرگ و جدی مواجه شد. خصوصا وقتی عراق به پشتوانه قدرتهای دنیا علیه ایران جنگ را آغاز کرد. مثلا در حوزه هوایی تمام تجهیزات از غرب وارد میشد و ما هیچ امکانی برای تهیه وسایل در داخل نداشتیم. جالب است که با تدبیر فرماندهی کل قوا آیت الله خامنهای اتفاقا اولین خودکفایی نیروهای مسلح در همین نیروی هوایی پایه گذاری شد؛ آن هم برای تعمیر قطعات پرمصرف جنگندهها.
دو بازوی قوی و اصلی در دکترین نظامی کشور که سابقهاش به دفاع مقدس بازمیگردد
شاید این جمله را بارها شنیدهایم که در دوران دفاع مقدس ما حتی برای تهیه سیم خاردار هم مشکل داشتیم. این نشان میداد ما نه تنها تولیدی نداشتیم، بلکه چنان وابسته بودیم که اگر غرب اراده میکرد، ما را در تهیه تجهیزات به راحتی لنگ میگذاشت. نمونه آن هم همین سیم خاردار بود که میخواستیم، اما با هزینههای چند برابری هم به ما نمیدادند.
این چنین بود که در سالهای دفاع مقدس، رزمندگان ما دستشان را به زانو زدند و تصمیم گرفتند روی پای خود بایستند. در میان همه محدودیتها دو حوزه مهم متولد شد؛ صنعت موشکی و پهپادی. هر چند مردم با صنعت موشکی آشنایی بیشتری دارند و در این خصوص نیز بیشتر سخن گفته شده است، اما ساخت پهپاد هم عمری مساوی با ساخت موشک دارد و ساخت آن از اواسط سالهای جنگ آغاز شد. این دو حوزه امروز به دو بازوی قوی و اصلی در دکترین نظامی کشور تبدیل شده است.
امروز کشوری هستیم که در صادرات محصولات دفاعی، حرف زیادی برای گفتن داریم
یک کارشناس مسائل نظامی در این خصوص میگوید: امروز ما به کشوری تبدیل شدهایم که در صادرات محصولات دفاعی در منطقه حرف زیادی برای گفتن داریم. اما چه شد که رزمندگان ما تصمیم گرفتند به دانش خود اتکا کنند؟ زمانی که شهید احمد کاظمی فرمانده نیروی هوایی سپاه بود، شهید حسن طهرانی مقدم با گروهی عازم روسیه میشوند تا هم موشک «اسکندر» خریداری کنند و هم اگر بشود با روسها در این زمینه همکاری داشته باشند. موشک «اسکندر» موشکی زمین به زمین است که روسها به ایران ندادند و همین ندادن انگیزهای شد که وقتی شهید طهرانی مقدم برگشت با اتکا به دانش و ایمان خود و نیروهایش موشکی ساختند معادل «اسکندر» که موشک فاتح نام گرفت. اکنون فاتح یک خانواده موشکی است با مدلهای مختلف که جزو بهترین و دقیقترین موشکهای ما محسوب میشود که اولین مدل آن «فاتح ۱۱۰» نام دارد.
همچنین زمان جنگ، کشور لیبی چون با ما همسو بود و رابطه خوبی داشت، چند موشک به ما داد تا با عراقِ تا بن دندان مسلح بجنگیم. همین هم در صورتی بود که باید به سختی میرفتیم سوریه آموزش میدیدیم تا بتوانیم از همان تعداد موشک هم استفاده کنیم، اما الان به جایی رسیدهایم که در منطقه قدرت اول موشکی هستیم و همچنین در صادرات تجهیزات نظامی هم حرفهای زیادی داریم.
هواپیمای بدون سرنشین که در آینده یکی از ارکان اصلی جنگها خواهد بود
این کارشناس مسائل نظامی همچنین در خصوص ساخت پهپاد میگوید: هواپیمای بدون سرنشین در آینده یکی از ارکان اصلی جنگها خواهد بود. همانطور که در جنگهای اخیر ارمنستان و آذربایجان تأثیر هواپیمای بدون سرنشین را دیدیم.
ایران نیز جزو ۵ـ۶ کشور برتر دنیا در حوزه پهپادی است؛ به صورتی که روسیه که یک کشور ابرقدرت در حوزه نظامی است سالها پیش خواهان همکاری ایران در حوزه ساخت هواپیمای بدون سرنشین شد.
دو حُسن تجهیزات نظامی ایران
بنا به گفته کارشناسان نظامی سلاحهای ضد زره ایران یکی از بهترین نمونهها است که اکنون جزو سبد صادراتی ایران است و از بهترین محصولاتی است که کشورهای دیگر میتوانند از ایران بخرند. این سلاحها دو ویژگی هم دارند، اول اینکه ارزانتر هستند و دوم دقت بالای زیادی دارند. دو مولفه که در بحث صادرات جایگاه بالایی دارد.
ایران در دوران پهلوی در دریای خزر هیچ نقشی نداشت. در خلیج فارس هم بیشتر یک گارد ساحلی بودیم و امکان انجام کار خاصی را نداشتیم، اما امروز بیش از ۹۰ ناو گروه ایران به مناطق آزاد رفت و آمد میکنند و حفاظت از خطوط مواصلاتی ایران در دریاها را بر عهده دارند. سپاه هم کاملا امنیت خلیج فارس را در دست دارد.
ایران جزو معدود کشورهایی است که چرخه فضایی را در اختیار دارد
ایران در همه حوزههای نظامی امروز پرقدرت است؛ حتی در حوزه فضایی. اولین باری که ایران میخواست ماهوارههایش را به هوا بفرستد از روسیه و ایتالیا کمک خواست و تازه آنها گاهی حتی انجام نمیدادند، ولی امروز ایران خودش ماهواره پرتاب میکند و جزو معدود کشورهایی است که چرخه فضایی را در اختیار دارد. چرخ فضایی یعنی هم میتواند ماهواره بسازد، هم ماهواره بر. همچنین ماهوارههایش را هم پرتاب کند و دادههای ارسالیاش را استفاده کند.
حدود ۱۰ کشور چنین امکانی دارند. بقیه کشورها یک قسمت چرخه را ندارند، اما ما چون تحریم هستیم مجبور شدیم روی پای خود بایستیم. البته شاید در تراز قدرتهای بزرگ نباشیم، ولی کشوری هستیم که این توانمندی را داریم و حالا نیاز است تمرکز بیشتری کنیم و ارتقا دهیم.
زمانی ما از روسها سامانه هوایی اس ۳۰۰ میخواستیم، اما به ما ندادند. آن موقع ایران تصمیم گرفت خودش این سامانه را بسازد که ساخت و شد «باور ۳۷۳». این سامانه، امروز از برخی نمونههای اس ۳۰۰ هم بالاتر است. البته بعدا روسیه به ما این سامانه را داد، اما وقتی که شروع به ساخت کردیم. حالا این سامانه با برد ۳۰۰ کیلومتری یکی از بهترین تجهیزات است.
وقتی پهپادهای ایرانی فرمانده تروریستهای سنتکام آمریکا را به ستوه آورد
مقام معظم رهبری در سخنان اخیر خود فرمودند: زمانی برایان هوک میگفت پهپادهای ایرانی فتوشاپ هستند و تاثیر واقعی ندارند. اما امروز این تأثیر را به وضوح میبینیم. تا جایی که فرمانده تروریستهای سنتکام آمریکا (فرمانده نیروهای آمریکایی در خاورمیانه و افریقا) اعلام کرد ایران برای اولین بار پس از سالها سیادت آمریکا را در منطقه به هم زد. آمریکا تا پیش از این هر کاری دلش میخواست میکرد و کسی جلودارش نبود. این فرمانده بارها به کنگره رفت و خواهش کرد جلوی پهپادهای ایرانی را بگیرند. این نشاندهنده قدرت ایران است و دارد این توان را در اختیار هم پیمانان خود در منطقه مثل حزب الله نیز میگذارد. این موضوع اکنون بزرگترین چالش منطقه برای صهیونیستها و آمریکاییهاست.
ایران که 39 سال پیش در اول آبان 1362 با عملیات استانچ از سوی آمریکا تنبیه شد تا دسترسیهایش به سلاح، محدود شود و اسلحه با قیمتهای چند برابری به دستش برسد، حالا به جایی رسیده که میترسند پهپادهایش در اختیار کشورهای دیگر قرار بگیرد!