حماسه ۱۷ شهریور ۵۷ که توسط مردم غیور ایران اسلامی در میدان ژاله و شهرهای مختلف ایران انجام گرفت، حادثهای بسیار عظیم بود که نقش به سزایی در سرنگونی حکومت پهلوی داشت.
در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ چه گذشت؟
۲۱ روز پس از واقعه آتش سوزی سینما رکس آبادان، دولت شریف امامی با اعلام ممنوعیت راهپیمایی، اعتراض مردم را برانگیخت به طوری که آنها توسط روحانی ای به نام یحیی نوری در روز ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ به خیابانها آمدند و راهپیمایی گستردهای را علیه دولت پهلوی برگزار کردند. با وجود اینکه از ساعت ۶ صبح روز جمعه توسط فرماندار تهران، ارتشبد غلامعلی اویسی حکومت نظامی اعلام شده بود اما مردم به این موضوع اعتنایی نکردند و به میدان ژاله تهران رفتند. دستگاه امنیتی رژیم پهلوی بدون حضور در بین مردم و از طریق هلیکوپترهای نظامی شرایط را تحت کنترل خود درآوردند و نظامیان شروع به کشتار مردم معترض کردند. پس از آن، درگیریهای خیابانی گستردهای در شهرهای مختلف کشور درگرفت.
تعداد کشته شدگان تظاهرات ۱۷ شهریور ۵۷
درخصوص تعداد کشته شدگان تظاهرات ۱۷ شهریور آمار مختلفی وجود دارد. فرمانداری نظامی تهران معتقد بود ۸۷ کشته و ۲۰۵ مجروح از این تظاهرات به جا مانده است. اما مخالفان حکومت اعلام کردند که در این روز بیش از ۴۰۰۰ نفر کشته شدهاند. میشل فوکو فیلسوف فرانسوی که برای پوشش دادن رویدادهای انقلاب در یک روزنامه ایتالیایی به محل حوادث رفته بود مدعی شد که ۴۰۰۰ تن در این روز هدف گلوله قرار گرفتهاند.
نامهای تظاهرات ۱۷ شهریور ۵۷
هفدهم شهریور در ادبیات انقلاب اسلامی ایران با نامهای جمعه سیاه و جمعه خونین شناخته میشود.